| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,716 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,441 |
بررسی موضوع‌ها و درون‌مایه‌های موجود و تهی داستان‌های کودک پنجاه داستان برگزیده شورای کتاب کودک | ||
| مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 5، دوره 5، شماره 2، اسفند 1393، صفحه 107-128 اصل مقاله (371.61 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcls.2015.2010 | ||
| نویسندگان | ||
| منصوره صداقت* 1؛ فریبا خوشبخت2؛ محبوبه البرزی3 | ||
| 1بدون سمت | ||
| 2استادیار/دانشگاه شیراز | ||
| 3استادیار دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| داستان‌های کودکان می‌توانند موضوع‌های متفاوت یا مشابهی را دربرگیرند، اما آن‌چه باعث تنوع داستان‌ها می‌شود، درونمایهی آن‌هاست. درونمایه، تفسیر و دوباره‌سازی موضوع به‌وسیله‌ی نویسنده است. هدف پژوهش حاضر استخراج درونمایه ها و موضوع‌های موجود، مورد انتظار و تهی داستان‌های کودک، برمبنای الگوی پیشنهادی خسرونژاد (2004) بود. پنجاه کتاب داستان کودک در گروه‌های سنی الف، ب و ج برگزیده‌ی شورای کتاب کودک در سال‌های 1385-1380 به صورت تصادفی انتخاب شدند. رویکرد پژوهش حاضر توصیفی- تفسیری، روش داده‌یابی اسنادی و روش داده‌کاوی تحلیل محتوای قیاسی و استقرایی، بود. نتایج پژوهش نشان داد که موضوع‌هایی مانند ترس، خشم، خانواده‌های تک‌والدی، جنگ، فرهنگ و موضوع‌های اجتماعی جزو موضوع‌های تهی ادبیات کودک‌اند. نتایج هم‌چنین نشان داد که از بین موضوع‌های موجود به موضوع‌های عشق، تلاش، هویت‌یابی (خودیابی و خودشناسی) بیشتر از مفهوم‌های دیگر پرداخته شده است و موضوع‌هایی چون استقلال، خلاقیت، مسؤولیت‌پذیری و تفاوت‌های فردی از جمله موضوع‌های موجود بودند که به آن‌ها کم پرداخته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| درونمایهی موجود؛ درونمایهی تهی؛ موضوع موجود؛ موضوع تهی؛ ادبیات کودک | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی نصر، جعفر. (۱۳۸۲الف). خانه‌ی پیر. تهران: شباویز. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۲ب). خرس باکلاه، خرس بی‌کلاه. تهران: شباویز. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۴). کلاغ آوازخوان. تهران: شباویز. احمدی، احمدرضا. (۱۳۸۴). نشانی. تهران: شباویز. آذر، شکوفه. (۱۳۸۳). شاید هوس کنم تو را بخورم. تهران: امیرکبیر. استیونز، جان. (۱۳۸۷). «ایدئولوژی و گفتمان روایی در ادبیات داستانی کودک»، در دیگرخوانی‌های ناگزیر: رویکردهای نقد و نظریه‌ی ادبیات کودک. به‌کوشش مرتضی خسرونژاد، ترجمه‌ی اسماعیل حسینی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، صص۷۱تا۸۷. اکرمی، جمال الدین. (۱۳۸۳الف). آهو کوچولو قایم شو. تهران: شباویز. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۳ب). دختر، پرنده و چشم‌هایش. تهران: شباویز. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۴). مرغ مهاجر. تهران: شباویز. امیری، محمدمهدی. (۱۳۸۹). «آسیب‌شناسی خانواده‌های تک‌والدی». دست‌یافتنی در http://behzist.persianblog.ir/post/215 بازیابی: ۲۵/۶/۱۳۹۰. امین‌دهقان، نسرین و مهری پریرخ. (۱۳۸۲).«تحلیل محتوای کتاب‌های داستانی مناسب کودکان در گروه سنی «ب» با رویکرد کتاب‌درمانی». فصلنامه‌ی کتابداری و اطلاع رسانی، ش۴، ج۶، صص۵۱تا۷۴. انصاریان، معصومه. (۱۳۸۲). من و مدادرنگی‌ها. تهران: شباویز. برآبادی، محمود. (۱۳۸۳). آبچلیک پاکوتاه. تهران: شباویز. پرین، لارنس. (۱۳۶۶). تأملی دیگر در باب داستان. ترجمه‌ی محسن سلیمانی، تهران: حوزه‌ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی. تامپسون، چارلز و لیندا رودلف. (۱۳۸۴). مشاوره با کودکان. ترجمه‌ی جواد طهوریان، تهران: رشد. تیموریان، آناهیتا. (۱۳۷۹). این هم پول ماهی. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. ـــــــــــــــ . (۱۳۸۰). ماه بود و روباه. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. جعفری، لاله. (۱۳۸۳). گردالی. تهران: شباویز. جوادی متقی، شبنم. (۱۳۸۳). فروشگاه و من. تهران: شباویز. جوزدانی، عذرا. (۱۳۸۴). آغوشت را باز کن. مشهد: شرکت به‌نشر. چیت‌سازی، الهه. (۱۳۸۹). «عشق و چگونگی نمود آن در ادبیات داستانی کودک در ایران در دهه‌ی هفتاد و هشتاد». کتاب ماه کودک و نوجوان، ش۱۶۱، صص۵۶تا۶۲. ــــــــــــــــ و مهدخت پورخالقی چترودی. (۱۳۸۸الف). «بررسی درون‌مایه‌های آشکار، پنهان و تهی (حذف‌شده) در ادبیات داستانی کودک دهه‌ی هفتاد». همایش ادبیات داستانی کودک و نوجوان مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ. (۱۳۸۸ب). «بررسی درون‌مایه‌های تهی در ادبیات داستانی کودک دهه‌ی هفتاد در پیوند با محتوای کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی». همایش کتابخانه‌های آموزشگاهی پویاسازی نظام آموزشی و مشارکت در فرآیند یاددهی یادگیری. حجازی، بنفشه. (۱۳۷۴). ادبیات کودکان و نوجوانان؛ ویژگی‌ها و جنبه‌ها. تهران: روشنگران. حکیم‌الهی، لیلا. (۱۳۸۱). کاشکی. تهران: شباویز حلفی، علی. (۱۳۸۷). «علل به‌وجودآورنده‌ی پدیده‌ی کودکان کار و خیابانی و اثرات و تبعات آن در پیکره‌ی جامعه». سمینار یک‌روزه‌ی کودک کار و آینده، دست‌یافتنی در www.Kiyana.ir بازیابی: ۵/۷/۱۳۹۰. خلعت‌بری، فریده. (۱۳۸۳). توپ قرمز. تهران: شباویز. رشیدی، ابراهیم. (۱۳۸۹). «آمار طلاق ۱۳ درصد در کشور رشد یافت». دست‌یافتنی درwww.farsnews.com بازیابی: ۵/۶/۱۳۹۰. سلیمان‌نبی، امید. (۱۳۹۰). «کودکان بی‌سرپرست، فرزندخوانده شدند. بدسرپرست‌ها ماندند». دست‌یافتنی در www.Khabaronline.ir بازیابی: ۳۰/۷/۱۳۹۰. سیدآبادی، علی‌اصغر. (۱۳۸۱). خانم معلم و آقای نقاش. تهران: شباویز. سیف، سوسن و همکاران. (۱۳۷۷). روان‌شناسی رشد. تهران: سمت. شمس، محمدرضا. (۱۳۸۱). عروسی. تهران: شباویز. ـــــــــــــــ . (۱۳۸۲). شیر آب و بشقاب چینی گلدار. تهران: شباویز. ــــــــــــــ . (۱۳۸۴). جاده. تهران: شباویز. طاقدیس، سوسن. (۱۳۸۱). شما یک دماغ زرد ندیدید؟ تهران: مدرسه ـــــــــــــــ . (۱۳۸۲). جوراب سوراخ. تهران: شباویز. قاسم‌پور، اکرم. (۱۳۸۰). لبخند نیلوفر. تهران: شباویز. ــــــــــــ . (۱۳۸۲الف). زیر درخت خرمالو. تهران: شباویز. ــــــــــــ . (۱۳۸۲ب). لاک‌پشت خوشبخت. تهران: شباویز. ــــــــــــ . (۱۳۸۳). یک نقاشی. تهران: شباویز. کاکاوند، کامبیز. (۱۳۸۱). قاصدک‌ها چه‌کاره‌اند؟ تهران: شباویز. کتبی، سرور. (۱۳۸۳الف). پله‌بازی. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. ـــــــــــ . (۱۳۸۳ب). قطاربازی. تهران: شباویز. ـــــــــــ . (۱۳۸۳ج). هیس شب خوابیده. تهران: شباویز. کشاورزی آزاد، مرجان. (۱۳۷۹). باغ بلورین. تهران: شباویز. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۱الف). مادر سیب. تهران: شباویز. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۱ب). مترسک، موش و پرنده. تهران: مدرسه. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۳). لولوی آوازخوان. تهران: شباویز. کلهر، فریبا. (۱۳۸۲). من همانم، من همانم. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. ماکادو، آنا ماریا. (۱۳۸۲). «ایدئولوژی‌های پنهان در کتاب‌های کودک و خواندن منتقدانه». ترجمه‌ی مژگان کلهر، پژوهشنامه‌ی ادبیات کودک و نوجوان، ش۳۲، صص۸۰تا۹۸. ماهوتی، مهری. (۱۳۸۲). زنگوله. تهران: مدرسه. محجوب، نلی. (۱۳۸۸). «تبعیض جنسی در ادبیات کودکان». دست‌یافتنی در http://www.persian-language.org>> به تاریخ بازیابی ۵/ ۶/ ۱۳۹۰. محمدی، محمدهادی. (۱۳۷۸). روش‌شناسی نقد ادبیات کودکان. تهران: سرو. مستور، مصطفی. (۱۳۷۹). مبانی داستان کوتاه. تهران: نشر مرکز. مقصودی، سوده. (۱۳۸۳).«بررسی نقش زن در داستان‌های کودکان». پژوهش زنان، ش۱۰، صص۴۱تا۵۶. مکتبی‌فرد، لیلا. (۱۳۸۹). بررسی تناسب محتوای داستان‌های تألیفی ایرانی برای کودکان گروه سنی «ج» با مهارت‌ها و مؤلفه‌های تفکر انتقادی. پایان‌نامه‌ی دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز. موقوفی، فریبا. (۱۳۸۹). «کودکان کار و خیابان؛ چالش‌ها و راه‌کارها». دست‌یافتنی در http://www.humanrights-iran.ir/news-16876.aspx بازیابی: ۱/۸/۱۳۹۰. مهدوی اصل، ناهید. (۱۳۸۲). صورت پرماجرا. تهران: شباویز. میرصادقی، جمال. (۱۳۷۶). عناصر داستان. تهران: سخن. نورتون، دونا. (۱۳۸۲). شناخت ادبیات کودکان: گونه‌ها و کاربردها از روزن چشم کودک. ترجمه‌ی منصوره‌ی راعی و همکاران، ج۱. تهران: قلمرو. یوسفی، محمدرضا. (۱۳۷۹). ماه و ستاره. تهران: شباویز. ـــــــــــــــــ . (۱۳۸۱الف). آوازآباد. تهران: شباویز. ـــــــــــــــــ . (۱۳۸۱ب).باید به فکر فرشته بود. تهران: شباویز. ـــــــــــــــ . (۱۳۸۱ج). ستاره‌ی سبز. مشهد: شرکت به‌نشر. ــــــــــــــــ . (۱۳۸۱د). همه جا ستاره بود. تهران: مدرسه. ــــــــــــــــ . (۱۳۸۳). نوه و بابابزرگ. تهران: شباویز. Khosronejad, M. (2004). “Null Theme and its role in Iranian Young Adult’s Fiction.” Paper presented in ACLAR Conference, Sydney.
Kiefer, B. (2010). Charlotte Huck's Children's Literature. McGraw-Hill Higher Education.
Mayring, P. (2000). “Qualitative Content Analysis.” Forum Qualitative Social Research, Vol. 1, No.2.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,335 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,669 |
||