| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,722 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,441 |
بررسی مؤلفه‌های دموکراسی در کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره‌ی ابتدایی | ||
| پژوهش‌های برنامه درسی | ||
| مقاله 5، دوره 2، شماره 1، مهر 1391، صفحه 121-151 اصل مقاله (1.69 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcr.2012.1944 | ||
| نویسندگان | ||
| فریده درخواه1؛ محمد مزیدی1؛ فرخنده مفیدی2 | ||
| 1دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان برخورداری کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره‌ی ابتدایی از مؤلفه‌های دموکراسی بر اساس دیدگاه‌های دیویی، اسکو، شریعتمداری و بشیریه بود. بدین منظور ابتدا با مشخص ساختن ده مؤلفه برای دموکراسی، به تعریف واحدهای تحلیل (پاراگراف، تصاویر و پرسش‌ها) پرداختیم. در ادامه با شمارش فراوانی واحدهای تحلیل مشمول و غیر مشمول دموکراسی با استفاده از روش ویلیام رُمی، ضریب درگیری فراگیران با متون درسی با استناد به مؤلفه‌های دموکراسی، محاسبه شد. علاوه بر این از آزمون خی2 برای مقایسه فراوانی‌ها و نسبت‌ها، تفاوت بین ضرایب درگیری و نیز نحوه‌ی توزیع مؤلفه‌ها در محتوای کتب درسی تعلیمات اجتماعی پایه‌های سوم، چهارم و پنجم ابتدایی استفادهگردید. با توجه به مقایسه و تحلیل ضرایب درگیری (ISE) به دست آمده از محتوای کتاب‌های مورد بررسی، می‌توان اظهار داشت که از لحاظ میزان برخورداری از مؤلفه‌های دموکراسی، کتاب تعلیمات اجتماعی در پایه‌ی سوم، دارای عملکردی بسیار ضعیف (24/0=ISE)، کتاب پایه‌ی چهارم، در حد مطلوب (16/1=ISE) و کتاب پنجم ابتدایی دارای وضعیتی بسیار مطلوب است (23/2=ISE). در بخش پرسش‌ها، تحلیل ضرایب درگیری بدست‌آمده مبیّن توجه اندک هر سه کتاب به مؤلفه‌های دموکراسی است و در بخش تصاویر نیز صرفاً کتاب تعلیمات اجتماعی پنجم از عملکردی نیمه‌فعال (91/0=ISE) در زمینه‌ی جلب توجه دانش‌آموزان به مؤلفه‌های دموکراسی برخوردار می‌باشد. علاوه براین نتایج حاصل از آزمون خی2 نشان داد که درمجموع بین سه پایه‌ی تحصیلی مورد بررسی، تفاوت معناداری در توزیع مؤلفه‌های دموکراسی وجود ندارد. امّا میزان توزیع مؤلفه‌ها در کل محتوا، به طور معناداری نامتوازن بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دموکراسی؛ تعلیم و تربیت دموکراتیک؛ دوره ابتدایی؛ تعلیمات اجتماعی | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی اخوان کاظمی، بهرام. (1382). رویکردی به مردم‌سالاری دینی از زاویه نقد دموکراسی لیبرال. فصلنامه دانشگاه اسلامی، 7 (20): 168-137. اسدپور، کبری. (1387). تحلیل محتوای کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی بر اساس مؤلفه‌های دموکراسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز، راهنما: دکتر محمد مزیدی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.گروه فلسفه تعلیم و تربیت. بشیریه، حسین. (1385). آموزش دانش سیاسی. تهران: نشر نگاه معاصر. پروار، حمیدرضا. (1381). بررسی مؤلفه‌های خلاقیت و جامعه‌پذیری و تأملی بر پارادوکس بین این دو مفهوم در فرایند تعلیم و تربیت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز، راهنما: دکتر محمد مزیدی.دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.گروه فلسفه تعلیم و تربیت. جاویدی کلاته، طاهره. (1385).کندکاوی در ابعاد و گستره مفهوم دموکراسی. مجله‌ی جامعه‌شناسی ایران، 7 (2): 147-170. جاویدی کلاته، طاهره؛ مهرمحمدی، محمود. (1385). رویکردی تطبیقی به دلالت‌های تربیتی نظریه دموکراسی (چالش‌های میان نظریههای لیبرال، جماعت‌گرا و تفاهمی). مطالعات اسلامی. پیوست شماره 71: 63-9. جاویدی‌کلاته، طاهره. (1387). اصول تربیت شهروند دموکراتیک در جمهوری اسلامی. مجموعه مقالات آموزش و پرورش کشورهای اسلامی با تأکید بر نقش توسعه‌ای دانشگاه اصفهان. جاویدی‌کلاته، طاهره؛ و عالی، مرضیه. (1387). تحلیلی بر ابعاد و گستره آموزش غیررسمی در تربیت شهروند دموکراتیک. مقالات اولین همایش آموزش و یادگیری غیررسمی. حکیم‌زاده، رضوان؛ کیامنش، علیرضا؛ و عطاران، محمد. (1386). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دوره راهنمایی با توجه به مسائل و مباحث روز جهانی در حوزه برنامه‌ی درسی. فصلنامه مطالعات برنامه‌ی درسی،2 (5): 27-54. دهقانی، مرضیه. (1388). تحلیل محتوای کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس مهارت‌های اجتماعی با توجه به دیدگاه آموزگاران. فصلنامۀ نوآوری‌های آموزشی، 8 (31): 148-121. زاهد، سعید. (1382). زمینه‌های اجتماعی مردم‌سالاری دینی در تاریخ معاصر ایران. نخستین همایش بین المللی مردم سالاری دینی، تهران، ایران. شاتو، ژان. (1376). مربیان بزرگ. (ترجمه دکتر شکوهی). تهران: دانشگاه تهران. شریعتمداری، علی. (1384). جامعه و تعلیم و تربیت: مبانی تربیت جدید. تهران: امیرکبیر. ف‍رگ‍وس‍ن، ج‍رج ا؛ و ت‍اک‍ان‍ه، ی‍وش‍ی‍و. (1390). تحلیل آم‍اری در روانشناسی و علوم تربیتی. (ترجمه علی دلاور و سی‍ام‍ک ن‍ق‍ش‍ب‍ن‍دی). تهران: ارس‍ب‍اران. کاردان، علی‌محمد. (1387). سیر آراء تربیتی در غرب. تهران: سازمان مطالع و تدوین کتب علوم انسانی (سمت). کریمی، عبدالعظیم. (1383). سازه‌های تربیت و دموکراسی، تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت. کوهن، کارل. (1373). دموکراسی. ترجمه‌ی فریبرز مجیدی، تهران: انتشارات خوارزمی. گ‍وت‍ک، جـ‍رال‍د. ال. (1389). م‍ک‍ات‍ب ف‍ل‍‍سفی و آراء تربیتی. (ترجمه م‍ح‍م‍دج‍ع‍ف‍رپ‍اک‌س‍رش‍ت). تهران: سازمان م‍طال‍ع‍ه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). گیدنز، آنتونی. (1385). مبانی جامعه‌شناسی. (ترجمه منوچهر صبوری). ، تهران: نشر نی. محمودی، محمدتقی. (1390). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی تعلیمات اجتماعی دوره‌ی راهنمایی تحصیلی از منظر نوع رویکرد آموزش شهروندی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی. سال 8، دوره2 (1و 2)، (پیاپی 28 و 29): 108-96. م‍ی‍ل‍ر، جی.پ‍ی. (1390). نظریههای برنامه‌ی درسی. (ترجمه محمود مهرمحمدی). تهران: سازمان م‍طال‍ع‍ه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). نوروزی، محمد جواد. (1390). فلسفه سیاست: س‍ل‍س‍ل‍ه دروس ان‍دی‍ش‍ه‌ه‍ای ب‍نی‍ادی‍ن اسلامی. ویرایش دوم. چاپ چهاردهم. ق‍م: م‍وس‍س‍ه آموزشی و پژوهشی ام‍ام خمی‍ن‍ی (ره). هاشمی، سید احمد. (1389). بررسی میزان استفاده از مفاهیم تربیت شهروندی در محتوای کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره‌ی راهنمایی از دیدگاه دبیران. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحدگرمسار. 4 (1): 160-141. یارعلی، جواد؛ شواخی، علیرضا؛ و عریضی، فروغ‌السادات. (1387). بررسی مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی در کتاب‌های درسی تعلیمات اجتماعی دوره‌ی راهنمایی تحصیلی (تحلیل محتوا). فصلنامه تعلیم و تربیت. 93: 222-191. ب: انگلیسی Acemoglu, D., & et al. (2005).“From Education to Democracy.” American Economic Review. 95: 44-49.
Barro, R. J. (1999). “The Determinants of Democracy.” Journal of Political Economy. 107: 158-183.
Bobba, M., & Coviello, D. (2007). “Weak Instruments and Weak Identification in Estimating the Effects of Education on Democracy.” Economic Letters. 96: 301-307.
Chong, A. & Gradstein, M. (2009). "Education and Democratic Preferences", RES Working Papers 4627, Inter-American Development Bank, Research Department.
Dewey, John (1916). Democracy and Education. New York: Macmillan Company.
Glaeser, E., Ponzetto, G. & Shleifer, A. (2007). “Why Does Democracy Need Education?”Journal of Economic Growth. 12: 77-99.
Kolouh-Westin, L. (2004). Education and democracy in Bosnia and Herzegovina. International Journal of Educational Development. 24, 495–509.
Romey, D. William. (1986). Inquiry techniques for teaching science. Prentice-Hall, INC., Englewood Cliffs, New Jersey.
Saraç-Süzera H. S. & Alagözlü, N. (2010). Examining pre-service teachers’ beliefs on democracy and democratic education. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 2397–2401.
Schou, L. R. (2001). Democracy in education. Studies in Philosophy and Education, 20: 317-329.
Villegas-Reimers, E. (1994). Civic Education in the School Systems of Latin America and Caribbean. Working Papers, Education and Development. Washington, DC: U.S. Agency for International Development.
Yung, B. (2010). Can Confucianism add value to democracy education? Procedia Social and Behavioral Sciences. 2: 1919–1926. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,607 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,346 |
||